วิธีทำงบกำไรขาดทุน พร้อมตัวอย่างรายงาน

งบกำไรขาดทุนไม่ใช่เรื่องเฉพาะสำหรับนักบัญชีอีกต่อไป หากคุณเป็นเจ้าของธุรกิจ SME หรือผู้ประกอบการรายย่อย การเข้าใจวิธีทำงบกำไรขาดทุน จะช่วยให้คุณรู้ว่าธุรกิจกำลังมีกำไรจริงหรือไม่ ต้นทุนสูงเกินไปหรือเปล่า และควรปรับแผนทางการเงินอย่างไรต่อไป

บทความนี้ จะพาคุณเข้าใจโครงสร้างของงบกำไรขาดทุน วิธีทำแบบง่าย ๆพร้อมตัวอย่างจริงที่ใช้ได้ทันที

---

งบกำไรขาดทุน คืออะไร?

งบกำไรขาดทุน (IncomeStatement) คือรายงานทางบัญชี ที่แสดงผลการดำเนินงานของกิจการในช่วงเวลาหนึ่ง โดยสรุปจากรายได้ ลบด้วยต้นทุนและค่าใช้จ่ายอื่น ๆ จนออกมาเป็น"กำไรสุทธิ" หรือ "ขาดทุนสุทธิ"ซึ่งช่วยให้เจ้าของธุรกิจเห็นภาพว่า กำลังสร้างผลตอบแทนที่ดีอยู่หรือไม่

งบนี้เปรียบเสมือน กระจกสะท้อนภาพการเงินในแต่ละช่วงเวลา ช่วยให้คุณรู้ว่าแต่ละเดือนมีผลการดำเนินงานดีหรือแย่แค่ไหน เมื่อเปรียบเทียบระยะเวลาต่าง ๆ เช่น เดือนนี้กับเดือนก่อน หรือปีก่อนกับปีนี้ก็จะสามารถประเมินการเติบโต หรือปัญหาได้อย่างแม่นยำ

---

งบกำไรขาดทุนจะแสดงข้อมูลสำคัญ 3อย่างหลัก ได้แก่

1. รายได้ทั้งหมดที่กิจการได้รับในช่วงเวลานั้น

2. ต้นทุนและค่าใช้จ่ายต่าง ๆ

3. กำไรหรือขาดทุนสุทธิ

งบนี้นิยมจัดทำทุกเดือน ไตรมาส หรือปีแล้วแต่ลักษณะกิจการ และใช้เป็นข้อมูลในการยื่นแบบภาษี ภ.ง.ด.50 (กรณีนิติบุคคล) หรือใช้วางแผนธุรกิจได้

ปรึกษา จัดทำงบการเงิน คลิก

โครงสร้างของงบกำไรขาดทุน

โครงสร้างทั่วไปของงบกำไรขาดทุนมีลักษณะดังนี้

1. รายได้จากการขายหรือบริการ

2. หัก ต้นทุนขาย/ต้นทุนบริการ

3. = กำไรขั้นต้น (GrossProfit)

4. หัก ค่าใช้จ่ายในการดำเนินงาน เช่นค่าพนักงาน ค่าเช่าสำนักงาน ค่าน้ำไฟ

5. = กำไรก่อนภาษี (OperatingProfit)

6. หัก ภาษีเงินได้นิติบุคคล

7. = กำไรสุทธิ (NetProfit)

ในกรณีที่กิจการมีรายได้อื่น เช่นดอกเบี้ยรับ หรือมีค่าใช้จ่ายพิเศษ ก็สามารถใส่เพิ่มเติมได้ เช่น รายได้อื่นค่าใช้จ่ายทางการเงิน หรือค่าใช้จ่ายภาษีเงินได้นิติบุคคลเพิ่มเติมจากประมาณการ

---

วิธีทำงบกำไรขาดทุน (Step-by-Step)

การจัดทำงบกำไรขาดทุนไม่จำเป็นต้องใช้โปรแกรมบัญชีเสมอไปหากคุณมีข้อมูลที่ถูกต้อง สามารถเริ่มต้นทำได้ด้วยตนเองผ่าน Excelหรือกระดาษก็ยังได้ โดยมีขั้นตอนหลักดังนี้

ขั้นตอนที่ 1 รวบรวมข้อมูลรายได้

•  รวมยอดขายทั้งหมดในช่วงเดือน/ไตรมาส/ปี
•  แยกรายได้ตามหมวดหมู่ เช่น ขายสินค้า บริการหรือรายได้อื่น ๆ
•  ตรวจสอบใบเสร็จ ใบกำกับภาษีหรือยอดโอนจากบัญชีธนาคาร

ขั้นตอนที่ 2 คำนวณต้นทุนขาย

•  หากเป็นกิจการขายสินค้า ใช้สูตร

   (มูลค่าสินค้าคงคลังต้นงวด +ซื้อเพิ่มระหว่างงวด - คงคลังปลายงวด)

•  หากเป็นบริการให้รวมต้นทุนที่ใช้ในการให้บริการโดยตรง เช่น ค่าวัสดุ ค่าแรงภาคสนาม
•  ควรใช้ข้อมูลจากเอกสารจัดซื้อ ใบสั่งซื้อหรือระบบสต๊อก (ถ้ามี)

ขั้นตอนที่ 3คำนวณค่าใช้จ่ายในการดำเนินงาน

1.  รวมค่าใช้จ่ายที่ไม่เกี่ยวกับต้นทุนโดยตรง เช่นค่าจ้างพนักงาน ค่าเช่า ค่าสื่อโฆษณา ค่าโทรศัพท์ ค่าเดินทาง
2.  รวมถึงค่าใช้จ่ายทางการตลาด การอบรมค่าใช้จ่ายสำนักงาน และค่าบริหารจัดการอื่น ๆ

ขั้นตอนที่ 4 คำนวณกำไรสุทธิ

1.  นำรายได้ ลบต้นทุนขาย และลบค่าใช้จ่ายอื่น ๆ
2.  ถ้ามีกำไรสุทธิ ควรพิจารณาวางแผนการใช้กำไร เช่นเก็บเป็นเงินทุนหมุนเวียน หรือจ่ายปันผล
3.  ถ้าขาดทุน ควรวิเคราะห์สาเหตุเพื่อปรับแผนการดำเนินงานให้เหมาะสม

ตัวอย่างงบกำไรขาดทุน (เข้าใจง่ายใช้ได้จริง)

ชื่อกิจการ ร้านขนมปังอบสด "BakeryDay"

รอบบัญชี เดือนกันยายน 2568

> งบกำไรขาดทุน ประจำเดือนกันยายน2568

> รายได้จากการขาย 150,000 บาท

> หัก ต้นทุนวัตถุดิบ 60,000 บาท

> = กำไรขั้นต้น 90,000 บาท

> หัก ค่าใช้จ่ายในการดำเนินงาน

> • ค่าแรงพนักงาน 20,000 บาท

> • ค่าเช่าร้าน 15,000 บาท

> • ค่าน้ำ-ไฟ-แก๊ส 5,000 บาท

> • ค่าสื่อโฆษณาออนไลน์ 3,000 บาท

> รวมค่าใช้จ่าย 43,000 บาท

> = กำไรก่อนภาษี 47,000 บาท

> หัก ภาษีประมาณการ (20%) 9,400บาท

> = กำไรสุทธิ 37,600 บาท

---

ข้อผิดพลาดที่มักพบในการทำงบกำไรขาดทุน

1. ไม่แยกหมวดหมู่รายได้หรือค่าใช้จ่าย

2. บันทึกเฉพาะรายรับแต่ไม่รวมรายจ่ายเล็ก ๆ เช่น ค่าขนส่ง ค่าธรรมเนียมธนาคาร

3. คำนวณต้นทุนผิดพลาดโดยเฉพาะผู้ขายสินค้า ที่ไม่ได้คำนวณสินค้าคงคลังให้ถูกต้อง

4. ไม่มีเอกสารอ้างอิง เช่น บิลขายใบเสร็จจ่ายของ

5. ไม่จัดทำเป็นรายเดือนทำให้ตรวจสอบได้ยากและพลาดการวางแผนภาษี

6. ขาดระบบควบคุมภายใน เช่นไม่มีการอนุมัติค่าใช้จ่ายอย่างเป็นระบบ

งบกำไรขาดทุนกับการยื่นภาษี

สำหรับบริษัทหรือนิติบุคคลงบกำไรขาดทุนเป็นส่วนหนึ่งของชุด "งบการเงิน" ที่ต้องแนบในการยื่นแบบภ.ง.ด.50 ทุกปี โดยต้องจัดทำให้ถูกต้องตามมาตรฐานบัญชี และต้องผ่านการตรวจสอบ (Audit)ถ้ามีเงื่อนไขตามที่กฎหมายกำหนด

แม้ธุรกิจขนาดเล็กที่ไม่ต้องตรวจสอบบัญชีก็ยังควรทำงบกำไรขาดทุนเพื่อใช้เป็นข้อมูลภายในในการวางแผนภาษีล่วงหน้า เช่นการใช้สิทธิลดหย่อน หรือการจ่ายปันผลอย่างถูกต้อง

การมีงบที่ถูกต้องยังช่วยให้คุณเตรียมพร้อมหากต้องการกู้เงินจากธนาคารสมัครโครงการสนับสนุนจากภาครัฐ หรือร่วมทุนกับนักลงทุนได้อีกด้วย

---

ทำงบกำไรขาดทุนด้วยโปรแกรมบัญชีดีไหม?

หากคุณมีข้อมูลครบถ้วนการใช้โปรแกรมบัญชีจะช่วยให้การจัดทำงบแม่นยำ สะดวกรวดเร็ว และลดความผิดพลาดได้มากโปรแกรมที่ได้รับความนิยม ได้แก่

•  FlowAccountใช้งานง่าย เหมาะกับ SME ไทย
•  Expressเหมาะกับธุรกิจที่มีความซับซ้อน ต้องการการตั้งค่าลึก
•  TRCLOUDทำงานบน Cloud มีระบบรายงานที่หลากหลาย
•  PEAKเน้นเชื่อมโยงกับระบบธนาคาร และอัตโนมัติ

นอกจากนั้นบางระบบยังสามารถออกงบกำไรขาดทุนให้โดยอัตโนมัติแบบ Real-Timeจากการบันทึกบัญชีของคุณ ลดขั้นตอนและลดเวลาทำงานของเจ้าของกิจการอย่างมาก

หากคุณไม่ถนัดด้านเทคนิค หรือไม่มีระบบบัญชีชัดเจนสามารถใช้บริการจาก สำนักงานบัญชีมืออาชีพได้

ปรึกษา จัดทำงบการเงิน คลิก

คำถามที่พบบ่อย (FAQ)

Q งบกำไรขาดทุนต้องทำทุกเดือนหรือไม่?

A ควรทำอย่างน้อยเดือนละครั้งเพื่อให้รู้ผลประกอบการและเตรียมภาษีได้ทัน

Q หากไม่มีรายได้งบกำไรขาดทุนจำเป็นไหม?

A จำเป็นเพราะยังอาจมีรายจ่ายที่ต้องบันทึกไว้ เช่น ค่าเช่า ค่าจ้างพนักงาน

Q งบนี้ใช้ประกอบการยื่นกู้ธนาคารได้หรือไม่?

A ได้ธนาคารจะดูงบการเงินรวมถึงงบกำไรขาดทุน เพื่อประเมินความสามารถในการชำระหนี้

Q ต้องมีผู้สอบบัญชีเซ็นหรือไม่?

A หากรายได้เกินเกณฑ์ตามกฎหมายกิจการจะต้องมีผู้สอบบัญชีเซ็นรับรองงบการเงิน

Q ต้องใช้โปรแกรมบัญชีเท่านั้นหรือไม่?

A ไม่จำเป็นแต่จะช่วยให้คุณทำงานได้เร็ว แม่นยำ และลดข้อผิดพลาด

---

เช็คลิสต์ก่อนทำงบกำไรขาดทุน ข้อมูลอะไรที่เจ้าของธุรกิจต้องเตรียมให้ครบ?

ก่อนเริ่มจัดทำงบกำไรขาดทุนเจ้าของธุรกิจควรเตรียมข้อมูลพื้นฐานให้ครบถ้วน เพื่อให้งบออกมาแม่นยำใช้งานได้จริง และไม่พลาดรายละเอียดสำคัญ สิ่งที่ควรเตรียม ได้แก่:

• รายการรายได้ทั้งหมด เช่นใบเสร็จขายสินค้า/บริการ หรือยอดโอนจากลูกค้า
• รายการค่าใช้จ่ายทุกประเภท ทั้งค่าจ้างค่าน้ำไฟ ค่าขนส่ง ค่าโฆษณา
• รายการต้นทุนขาย เช่นสินค้าคงคลังต้นงวด–ปลายงวด หรือวัตถุดิบที่ใช้ไป
• เอกสารประกอบ เช่น ใบกำกับภาษี ใบวางบิลใบรับของ
• รายงานบัญชีธนาคาร (แยกจากบัญชีส่วนตัว)เพื่ออ้างอิงรายการเข้าออก
• ข้อมูลลูกหนี้–เจ้าหนี้การค้าหากเกี่ยวข้อง

หากข้อมูลเหล่านี้ถูกเตรียมไว้ล่วงหน้าการทำงบจะสะดวกขึ้นมากและช่วยให้ผู้ทำบัญชีสามารถออกงบที่ถูกต้องตามหลักสรรพากรและมาตรฐานบัญชีได้ในเวลาอันรวดเร็ว

สรุปเริ่มต้นทำงบกำไรขาดทุนอย่างไรให้ถูกต้อง และใช้ได้จริง

การทำงบกำไรขาดทุนไม่ใช่เรื่องยากหากคุณมีระบบบัญชีที่ดี และข้อมูลรายรับรายจ่ายครบถ้วนการทำรายงานนี้จะช่วยให้คุณเห็นภาพธุรกิจชัดเจน วางแผนภาษีได้แม่นยำและเพิ่มโอกาสขยายธุรกิจในอนาคต

หากคุณต้องการคำปรึกษา หรือมองหาผู้ช่วยมืออาชีพ ในการจัดทำงบการเงิน หรือวางระบบบัญชีให้พร้อมใช้งาน เราขอแนะนำให้ลองปรึกษา สำนักงานบัญชี พีทูพีที่มีประสบการณ์กว่า 25 ปี พร้อมบริการครบวงจรทั้งวางระบบบัญชี ยื่นภาษี ตรวจสอบงบและแนะนำโปรแกรมบัญชีที่เหมาะสมกับกิจการของคุณ

---

อย่ารอให้ยอดบัญชีปั่นป่วนแล้วค่อยจัดระบบ เริ่มต้นทำงบกำไรขาดทุนตั้งแต่วันนี้เพื่ออนาคตธุรกิจที่เติบโตอย่างมั่นคง

ปรึกษา จัดทำงบการเงิน คลิก